Opadł już kurz po burzach politycznych związanych z wyborami, które przetoczyły się przez Polskę i Słowację jesienią 2023 r. To dobry moment, by przeanalizować taktyki dezinformacyjne, które odegrały kluczową rolę w trakcie tych kampanii. A widzieliśmy ich wiele – od atakowania przeciwników nieprawdziwymi zarzutami po przyjmowanie antyukraińskich narracji, a nawet wykorzystywanie sztucznej inteligencji do rozpowszechniania sfabrykowanych treści. Czego może nas to nauczyć? Czy takie strategie będą powielane w innych państwach?

Skutecznym narzędziem w walce z dezinformacją jest tworzenie narracji opartych na wspólnych wartościach, które nas łączą, a nie dzielą. Chcesz dowiedzieć się, jak to zrobić? Dołącz do naszego październikowego szkolenia.

W Polsce najwięcej na temat teorii spiskowych pisali historycy – ten fakt dostarcza dodatkowego argumentu, by uczyć o problemach, jakie powodują teorie spiskowe w dobie rewizji historii w wielu krajach europejskich. Z jakimi najdziwniejszymi teoriami spiskowymi dotyczącymi wojny w Ukrainie spotkaliście się do tej pory?

Istnieje kilka prostych działań, które możemy podjąć, chcąc upewnić się, czy nie zabrnęliśmy w myślenie spiskowe. Rozumiejąc, czym się ono charakteryzuje, możemy samodzielnie lub z pomocą znajomego przeanalizować, czy charakteryzuje nas zdrowy sceptycyzm, czy raczej nieuzasadniona podejrzliwość. Tego pierwszego możemy uczyć się, zadając sobie serię pytań. Przyda się również podstawowa wiedza o procesie tworzenia wiarygodnej informacji.

Dezinformacja i manipulacja to w sieci zjawiska powszechne. Uderzają one w wiele mniejszości – nie tylko seksualnych, ale i rasowych czy wiekowych. W świetle rosnącej liczby motywowanych politycznie ataków na osoby LGBTQI+ niezwykle ważne jest, by stawiać opór szerzeniu fałszywych informacji, bo tylko wtedy osoby te będą mogły znaleźć bezpieczną przestrzeń w szkołach i w swoich społecznościach, korzystać swobodnie z dostępu do operacji korekty płci oraz otrzymywać właściwe wsparcie w zakresie dbania o zdrowie fizyczne i psychiczne.

Świat boryka się z pilną potrzebą zareagowania na zmiany klimatyczne i problemy środowiskowe. Tymczasem internetowe kampanie dezinformacyjne stały się potężnym narzędziem manipulacji – rodzą sceptycyzm, przyczyniają się do rozpowszechniania fałszywych informacji i wypaczają społeczny odbiór całego zagadnienia.

Sztuczna inteligencja już dziś zmienia sposób, w jaki żyjemy i pracujemy, a z czasem jej wpływ będzie tylko narastał. Symulacja sztucznej inteligencji w maszynach programowanych tak, by myślały jak ludzie, już teraz pozwala w niektórych branżach zastąpić na stanowisku pracy człowieka. Co jednak oznacza ona dla sfery informacyjnej? Jakich jej niewłaściwych użyć powinniśmy się wystrzegać?

Technik dezinformacyjnych jest wiele, ale większość z nich można przyporządkować do jednej z czterech kategorii: zaprzeczenie, zafałszowanie, zmiana tematu lub zastraszanie.

Oto praktyczny model, który pomoże Ci rozpoznać, przewidzieć i przygotować się do przeciwdziałania dezinformacji.

Informacje mogą pochodzić z rozmaitych źródeł. Najczęściej docieramy do nich przewijając dostępne treści w telefonie czy na ekranie komputera i zatrzymując się, klikając czy udostępniając dalej te z nich, które nas zaciekawią. Warto jednak być świadomym mechanizmów działających w tle…

Blisko 100 lat temu w Niedzielę Wielkanocną, najbardziej prestiżową ulicą Nowego Jorku – Piątą Aleją – przemaszerowała grupa kobiet ostentacyjnie palących papierosy, czego w tamtych czasach „nie wypadało” robić damom.

Świadomość i wiedza o dezinformacji jest w tej chwili ważniejsza niż kiedykolwiek. Umiejętność krytycznej analizy informacji jest kluczowa i warto ją wzmocnić konkretną wiedzą o tym, co może pomóc rozpoznać i określić różne formy zniekształconych informacji.

Dramatyczne wydarzenia ostatnich dni w Ukrainie pokazują, jak realne przełożenie na rzeczywistość ma propaganda, manipulacja i dezinformacja. Masowo protestujemy, bierzemy udział w zbiórkach, wspieramy przyjaciół i znajomych z Ukrainy, ale też stajemy w kolejkach po paliwo, po tym jak uwierzyliśmy w informację, że może go zabraknąć, a niektórzy zastanawiają się nad kupnem płynu Lugola po (nieprawdziwej) informacji, że w związku zajęciem reaktora w Czarnobylu pojawiło się w Polsce promieniowanie. Koncentrując się przede wszystkim na pomocy naszym sąsiadom, możemy zrobić jeszcze jedną ważną rzecz - nauczyć się rozpoznawać i walczyć z dezinformacją Putina.

Na granicy polsko -białoruskiej od sierpnia 2021 nabrał rozpędu kryzys humanitarny. Alaksander Łukaszenka, który rządzi na Białorusi, zachęcił do przyjazdu tysiące osób z Iraku, Syrii, Afganistanu, Jemenu oraz krajów afrykańskich. Zrobił to za pomocą celowej kampanii mającej na celu dezorganizację Unii Europejskiej. Uchodźcy są zmuszani siłą do przekraczania polskiej granicy, a nieposłuszni są bici. Ludzie na granicy nie mają pożywienia i wody. Wielu, w tym dzieci, umarło. Zapoznamy się z dwiema popularnymi narracjami antyuchodźczymi, poznamy alternatywne narracje, które warto używać w dyskusjach i rozpowszechniać.

30 polskich redakcji opublikowało ostatnio wspólny apel w sprawie ograniczenia możliwości pracy dziennikarzy na wschodnich terenach przygranicznych w Polsce, gdzie w związku z przedłużającym się kryzysem migracyjnym wprowadzono stan wyjątkowy.

Z okazji zbliżającej się inicjatywy UNESCO Global Media and Information Literacy Week 2021, która w tym roku przypada na dni 24-31 października, "Akademia Fact-Checkingu" Stowarzyszenia Demagog rusza z cyklem webinariów dla nauczycieli i edukatorów.

Szkoły zamknięte z powodu pandemii a Ty korzystasz z możliwości pracy zdalnej? Cóż, prawdopodobnie nigdy wcześniej nie byłaś/byłeś tak obecna/obecny w życiu szkolnym swojego dziecka, nawet jeśli tymczasowo toczy się wyłącznie online.

Nie wiesz, jak pomóc swojemu nastolatkowi z zadaniem domowym? Świetnie! Wykorzystaj tę okazję, aby pokazać mu/jej, w jaki sposób efektywnie weryfikować źródła informacji z wykorzystaniem metody sprawdzania w poziomie (ang. lateral reading).

Zapraszamy młodzież zrzeszoną w organizacjach pozarządowych, grupach nieformalnych, ciałach dialogu oraz aktywistów działających na własną rękę na bezpłatne szkolenie online poświęcone dezinformacji, jej rozpoznawaniu, zapobieganiu i przeciwdziałaniu negatywnym skutkom. Szkolenie jest adresowane do wszystkich chętnych, którzy rozumieją znaczenie dezinformacji w życiu publicznym, chcieliby lepiej poznać metody jej prowadzenia, narzędzia rozpoznawania oraz sposoby radzenia sobie z nią. Zapraszamy osoby aktywnie uczestniczące w życiu publicznym (także na poziomie lokalnym) a więc najbardziej narażone na akcje dezinformacyjne mające podważyć ich wiarygodność i zaufanie opinii publicznej, niezbędne do skutecznego walczenia o dobro publiczne czy interesy reprezentowanych przez siebie grup.

Sposób, w jaki wyszukujemy informacje, ma znaczenie